معرفی موضوع :
اپیدمیولوژی بیماری های واگیر :
سازمان جهانی بهداشت، در آخرین گزارش های خود درصد بالایی از علل مرگ را در سطح جهان مستقیما به بیماری های عفونی نسبت داده است. و متذکر شده است که این بیماری ها بر میزان مرگ ناشی از سایر بیماری ها نیز افزوده است و هر چند حدود ۲۶ درصد کل موارد مرگ ناشی ناشی از بیماری ها و آسیب ها را به خود اختصاص داده اند.ولی به طور غیر مستقیم در وقوع مرگ های ناشی از سایر بیماری ها نیز دخالت دارند. بر اساس این گزارش، نسبت موارد مرگ مستقیم ناشی از بیماری ها در سطح جهان به ترتیب نزولی، شامل بیماری های قلبی – عروقی (۲/۲۹ درصد)، بیماری های عفونی (۲/۲۶%)، سرطان ها(۸/۱۲%)،آسیب ها (۱/۹%)، بیماری های تنفسی (۵/۶%)، مشکلات پیرامون زایمان(۶%)، بیماری های گوارش(۴/۳%) و سایر موارد(۸/۶%).
در گزارش دیگری توسط سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۷ آمده است که بیماری های عفونی در سال های اخیر نه تنها با سرعت بیشتری گسترش یافته اند بلکه از دهه ۱۹۷۰ به بعد بیش از هر زمان دیگری به صورت نوپدید پا به عرصه وجود گذاشته، بیش از چهل بیماری جدید و بی سابقه را به وجود آورده اند و طی پنج ساله اخیر (تا سال ۲۰۰۷)بیش از هزار ویکصد همه گیری ثابت شده را به بار آورده اند. بر اساس پیش بینی های سازمان جهانی بهداشت تا سال ۲۰۲۵، هنوز ۵ میلیون مورد مرگ در میان کودکان زیر ۵ سال وجود خواهد داشت و ۹۷% این موارد در جهان در حال توسعه رخ خواهد داد. این در حالی است که اغلب موارد آن ناشی از بیماری های عفونی و از جمله پنومونی و اسهال توام با سوء تغذیه می باشد.تخمین زده میشود که ۵/۳ بیلیون نفر از مردم دنیا دچار عفونت های ناشی از انگل های روده می باشند، حدود ۶۰۰ میلیون نفر آنان در معرض خطر ابتلا به شیستوزومیازیس هستند،۲۰ میلیون نفر مبتلا به پاراگونیمیازیس ریوی و قریب ۴/۲ میلیون نفر ،دچار فاسیولیازیس کبدی می باشند و بالاخره سازمان جهانی بهداشت، میزان موارد عفونت ناشی از HIV/AIDS را تا پایان سال ۲۰۰۷ میلادی، بالغ بر ۷۲ میلیون مورد، تخمین زده اند. این در حالی است که بسیاری از بیماری ها و مرگ و میر ناشی از آنها با تلاش های نهادینه و برنامه ریزی های زمان بندی شده، کاملا قابل پیشگیری و کنترل است.
وضعیت بیماری های واگیر در EMRO :
در منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت، بیماری های عفونی یکی از علل عمده مرگ و میر و به عنوان یکی از عوامل مطرح موانع اجتماعی و رفاه اقتصادی به شمار می آید. در طی سال های ۲۰۰۹- ۲۰۰۵ پیشرفت قابل توجهی در کنترل بیماری های واگیر در منطقه در جهت حرکت به سوی اهداف جهانی ریشه کنی، حذف و کنترل این بیماری ها انجام گرفته شده است. از جمله پوشش بالای ۸۸ درصد واکسیناسیون برای اولین بار در منطقه، دستیابی ۱۶ کشور به پوشش ۹۰ درصدی DPT۳، و در چهار کشور دیگر پوشش نزدیک به ۹۰ درصد.از سال ۱۹۹۴ ، در حدود ۳۸۴ میلیون کودک در منطقه علیه سرخک واکسینه شدند. موارد سرخک به طی سال های ۲۰۰۹- ۱۹۹۸ ، ۸۰% کاهش یافت. و هشت کشور به برنامه حذف سرخک نزدیک شدند. تعهد به ریشه کنی درانکولیازیس، پیشرفت قابل توجهی در چندین کشور در جهت کنترل اپیدمی ایدز، موفقیت در گزارش، کشف و درمان موفقیت آمیز بیماری سل در منطقه.
چشم اندازها برای کنترل بیماری های واگیر در منطقه:
- حذف و ریشه کنی بیماری های خاص
- گسترش مناطق عاری از بیماری
- ارائه یک واکسن ایمن برای هر بیماری دوران کودکی برای هر کودک
- مهار همه گیری HIV/ AIDS
- کاهش ۵۰ درصدی بار بیماری سل - حرکت به سوی برنامه حذف
- توجه به خطر بیماری های نوپدید و بازپدید